Посёлкаи Полетное бо навигарихо касро ба тааччуб намеоварад. Солхои охир дар ин чо, дар канори Лазовская стадион сохта, боги истирохатгох сохта, майдон аз нав сохта шуд. Имсол объекти на барои ичтимой, балки барои максадхои саноатй — комплекси гармхона ба истифода дода шуд. Ӯ берун аз деҳа ба воя расидааст.
Маҷмаа 13 гармхонаи плёнкаро дар бар мегирад, ки масоҳати умумии 400 метри мураббаъро ташкил медиҳад. Мохи май монтажи онхо ба охир расид ва каламфуру бодинчон ва бодиринги шинондашуда аллакай дар зери плёнка сабз шуда истодаанд. Дехкон Николай Пак каноатмандии худро пинхон намедорад: гузаштан ба замини пушида хакикатан начот аз та-лабахои зуд-зуд обу хаво мебошад.
Шаҳраки гармхонаҳо натиҷаи заҳматҳои муштараки деҳқон ва Вазорати кишоварзӣ ва хӯроквории вилоят мебошад, ки хоҷагиҳои оилавиро бо грант дастгирӣ мекунанд. Ва ин на танҳо дар бораи чорводорӣ. Зироаткорй низ дар маркази диккат аст. Баҳори соли гузашта Пак лоиҳаи тиҷоратиро пешниҳод кард ва то охири сол аз буҷети федералӣ ва вилоятӣ 12.8 миллион рубл гирифт. Маблаггузории худй 5.4 миллион сумро ташкил дод. Ва он гоҳ, дар моҳи декабр, Николай фавран ба ҷустуҷӯи металл ва плёнка машғул шуд. Семохаи аввали соли оянда, ки нарххо баланд шуданд, натарсиданд: масолехи бинокорй аллакай харида шуда, мунтазири монтаж буданд.
Хонаи падар
Николай Пак дехкони насли дуюм аст. Дар пеши назараш дар худи хамон чо, дар Полетное падараш картошка, сабзавот, зироатхои полизй мекорад. Ба шарофати дастгирии давлат Белоруссия трактори МТЗ-82 гирифт.
Шаш сол пеш Геннадий Пак фермаро ба ихтиёри писараш дода буд. Николай гармхонахоро нишон дода, аз он чашм пушид, ки хочагй боз 20 гектар замини корамро ба вучуд овард ва ин азхудкуниро Росреестр таъмин кард.
– Тарбузҳои шинондашуда. Ва ба охир расидани кишти картошка аз сабаби боридани борон ба моҳи июн муҳоҷир шуд», - гуфт ӯ дар бораи вазъи заминҳои кушод.
Барбод рафтани обу ха-во планро бекор намекунад — имсол чамъ 310 тонна сабзавот. Хочагй дар хакикат корхонаи оилавй аст: барф хануз об нашуда, занаш Ольга ба парвариши нихолхо шуруъ намуд. Албатта, инҳо бодиринг ва помидор, қаламфури ва бодинҷон мебошанд ... Онҳо бо ранги зумуррад аз баргҳои дар гармхонаҳо лаззат, вале Олга як қисми ниҳолҳо дар Хабаровск дар бозори истироҳат мефурӯшад.
Кор барои хамдехагон
Галина Подузова, сардори раёсати шаклҳои хурди хоҷагии деҳқонии Вазорати кишоварзӣ ва озуқаворӣ, таваҷҷуҳро ба он ҷалб мекунад, ки на ба ҳар касе, ки нияти машғул шудан ба кишоварзиро изҳор мекунад, дастгирии давлатӣ кафолат дода мешавад.
— Плани тичоратиро комиссияи вилоятй дида мебарояд, ки ба хайати он мутахассисоне дохил мешаванд, ки даххо сол боз дар истехсолот кор мекунанд. Ва ҳар кадоме аз онҳо дарҳол бубинад, ки кӣ ба маблағҳои грантӣ умед мебандад – шахси донишманде, ки барои баланд бардоштани иқтисод заҳмат кашидааст ва ё таҷриба кардан мехоҳад, на бо пули худ, балки бо буҷет, – гуфт Подузова.
Хамин Пак дар назди комиссия баромад карда, на танхо хачму микдори гармхонахо, балки афзоиши солонаи хосилро бо 430 тонна махсулот асоснок кард. Дигар хел мешавад: харочоти ба даст овардани чорво хисоб карда шуда бошад хам, хурокиро фаромуш кардаанд. Ё ин ки таъсиси ҷойҳои корӣ ҷиддӣ гирифта намешавад. Бигӯед, ки мо метавонем бо кӯмаки аъзоёни оила идора кунем ... Хуб, мубориза баред, аммо ба грант умед набандед, зеро санади федералӣ ҳадди аққал се нафарро бо кори расмӣ таъмин мекунад. Давлат хоҷагиҳои деҳқониро низ дастгирӣ мекунад, то сокинони деҳот барои ҷустуҷӯи кор ба кишварҳои дурдаст набароянд.
— Вай зану шавхарро дар гармхонахо кишту алафхои бегона гирифт. Гуфту нишон дод, ки чӣ кор кунанд. Субх ба чои кор меоварам, бегох албатта мебарам. Ман дар як рӯз 1,200 рубл медиҳам, - шарҳ дод Пак.
Завод рақиб нест
Аз соли 2013, вақте ки Вазорати кишоварзии федералӣ кумаки бебозгаштро барои хоҷагиҳои оилавӣ оғоз кард, хоҷагиҳои деҳқонии минтақа дар доираи ин барнома қариб 300 миллион рубл гирифтанд. Маблаггузорй хеле зиёд шуд, зеро программа аз руи шартхои маблаггузории якчоя амалй мегардад. Ба 30 фоизи маблаге, ки дар асоси конкурс чудо карда мешавад, чун коида 70 фоизи маблаги худи мо илова карда мешавад.
Оксана Арянкина, раиси хоҷагии деҳқонии деҳаи Черная-Речкаи ноҳияи Хабаровск, дар қатори аввалин гирандагони грант буд. Хоҷагӣ ба чорводории ширӣ махсусгардонида шуда, бо маблағҳои грантӣ чорвои зотӣ харида шудааст. Ин имконият дод, ки на танхо ширчушй зиёд карда шавад, балки коркард низ ташкил карда шавад.
Хочагихои оилавии кишлокхои Ильинка ва Федоровкаи хамин район бо ёрии грантхо буз парвариш мекунанд. Имрӯз бошад, шири бузро, ки дорои хосиятҳои шифобахш дорад, аз мағозаҳои савдои маркази вилоят харидорӣ кардан мумкин аст.
Хочагихои оилавии кишлокхои Ильинка ва Федоровкаи хамин район бо ёрии грантхо буз парвариш мекунанд. Имрӯз бошад, шири бузро, ки дорои хосиятҳои шифобахш дорад, аз мағозаҳои савдои маркази вилоят харидорӣ кардан мумкин аст.
Сардори хоҷагии деҳқонии ноҳияи Бикинский Наталья Крючек бо кӯмаки грантӣ як қасабхонаро таҷҳизонида, муҷаҳҳаз ва ба истифода дод, ки аз хидмати он дигар хоҷагиҳои хукпарварӣ, аз ҷумла хоҷагиҳои ёрирасони шахсӣ истифода мебаранд. Цех самбуса ва дигар махсулоти нимтайёр мебарорад.
Соли гузашта ба мудири фермаи дехконии дехаи Пивани райони Комсомолобод Оксана Малоземова грант дода шуд. Вай аз хамсоягй бо комбинати шири шахр хичолат намедихад: бо хисоби маблагхои бюджетй ва худй саршумори чорворо зиёд карда, коркардро тараккй медихад.
Хочагии кишлоки вилояти Охотск низ бетаъсир намонд. Вай лоихаи тараккй додани асппарвариро ба амал мебарорад. Ин грант имкон дод, ки рамаи аспҳои якутӣ, ки тамоми сол мечаранд, барпо карда шавад.
Як далели аҷиб: дар қаламрави минтақаҳои ба минтақаҳои Шимоли Дур баробаршуда, ҳиссаи маблағгузории буҷет ҳангоми гирифтани грант то 80% меафзояд. Ва дар Охотск ва дигар районхои Шимоли Дур — то 90 фоиз. Ҳар қадар маҳсулоти кишоварзии ватанӣ зиёд бошад, воридот ҳамон қадар кам мешавад.
— Дар шимолу чануб факат як проблема — нарасидани замини кишт. Мо онро бо чалб намудани фонди хочагии кишлоки вилоят, ки техникаи мелиоративй дорад, хал мекунем. Китъахои заминхои корам, ки дар он бешазорхои хурд фаро гирифта шудаанд, аз онхо дехконон истифода бурда мешаванд, тоза карда, барои истехсолоти хочагии кишлок мувофик мешаванд, — шарх дод Галина Подузова.
Ба тарзи алоќаманд, ба тарзи корї
Тамоюли истифода бурдани сармоя барои ташкили хочагихои оилавй мушохида карда мешавад. Инак, Николай Скалюк, ки ба савдо машгул буд ва занаш Юлия Лопатина дар дехаи Корсаково-1-и райони Хабаровск — махз дар он чое, ки мулки марказии совхози «Краснореченский» вокеъ буд, фермаи шириро аз нав баркарор карданд. Говхонахо баркарор карда шуда, чавонахо харида шуда, заминхои кишт хам аз хисоби худ ва хам аз хисоби маблагхои грантй ба муомилот баргардонда мешаванд.
Армен Карамян аз кишлоки Сосновкаи хамин район зиёда аз як солро ба кори сохтмону савдо бахшидааст. Имруз хамсараш Хасмик мудири фермаи дехконие мебошад, ки мурги марчон парвариш мекунад. Ба карибй ба фермаи парваришкунанда Михаил Дегтярев омада буд ва Армен ба губернатор дар бораи накшахои ба вучуд овардани зотпарварй бо камоли кордонй накл кард.
Александр Стариенко рохбари машхури корхонаи райони Улчй мебошад. Вай тиҷорати гуногунҷабҳа дорад, ки савдо, дарахтбурӣ, стансияҳои сӯзишвориро дар бар мегирад. Писараш Кирилл сардори хоҷагии деҳқоние мебошад, ки барои рушди чорводории гӯштӣ грант гирифтааст.
– Соҳибкорони ботаҷриба дарк мекунанд, ки сармоягузории беҳтар аз соҳаи кишоварзӣ нест. Эҳтиёҷот ба мол ва хидмат метавонад тағир ёбад, аммо таъминоти ғизо ҳамеша дар ҷои аввал хоҳад буд, мегӯяд Галина Подузова.